Διορισμοί εκπαιδευτικών τον Οκτώβριο

Του Στράτου Στρατηγάκη 
Μαθηματικού – Ερευνητή

10.753 αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και 2.026 μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού προσέλαβε το Υπουργείο Παιδείας στις 3/10. Οι προσλαμβανόμενοι θα παρουσιαστούν στις θέσεις τους και θα αναλάβουν υπηρεσία στις 10 και 11/10. Ουσιαστικά θα μπουν στις τάξεις από τη Δευτέρα 16/10. Έχουν, δηλαδή, χαθεί 5 εβδομάδες μάθημα που αντιστοιχούν σε 1.236.595 ώρες διδασκαλίας, αφού οι νεοπροσλαμβανόμενοι δεν ήταν στη θέση τους από την αρχή της χρονιάς. Φυσικά δεν είναι οι μόνες ώρες διδασκαλίας που χάθηκαν, καθώς θα υπάρξει και άλλο κύμα προσλήψεων αναπληρωτών στη διάρκεια της χρονιάς.

Κάθε χρόνο έχουμε τα ρεπορτάζ των κενών στα σχολεία. Τα μέσα γράφουν, η πολιτική αντιπαράθεση φουντώνει καθώς οι αριθμοί που ανακοινώνονται από το Υπουργείο, από τα κόμματα και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις διαφέρουν πολύ. Το έχουμε συνηθίσει και δεν μας εντυπωσιάζει πια. Κι αν υπάρξει μια χρονιά χωρίς κενά θα αποτελέσει μεγάλη έκπληξη· κάτι θα μας λείπει.

Φυσικά σε καμία σοβαρή χώρα δεν θα υπήρχε συζήτηση για κενά στην Εκπαίδευση μετά την έναρξη των μαθημάτων στα σχολεία. Στην Ελλάδα, όμως, δεν υπάρχουν προφανή ούτε αυτονόητα. Το Υπουργείο Παιδείας δεν γνωρίζει το προσωπικό του. Ποιος βρίσκεται που και πόσοι πρέπει να βρίσκονται εκεί. Αν γνωρίζει και αδιαφορεί τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Βέβαια με την καθυστέρηση των προσλήψεων έχουμε οικονομία, καθώς γύρω στα 15 εκατομμύρια θα εξοικονόμησε το κράτος από αυτή την καθυστέρηση των 5 εβδομάδων.

Το θέμα είναι ότι το Υπουργείο Παιδείας δεν κάνει τίποτα για να μάθει πόσους πραγματικά εκπαιδευτικούς χρειάζεται κάθε χρόνο, διότι για κανέναν δεν αποτελεί στόχο τα σχολεία να ξεκινούν στην ώρα τους, όπως πρέπει. Αν μια χρονιά το κακό παραγίνει δίνονται υποσχέσεις ότι την επόμενη χρονιά θα είναι όλα εντάξει στην ώρα τους, όπως έγινε, για παράδειγμα, το 2015. Την επόμενη χρονιά έχουμε μια βελτίωση, για να ξεχαστεί σύντομα (η βελτίωση) και να επιστρέψουμε στα… συνήθη.

Η διαδικασία στελέχωσης των σχολείων θα έπρεπε να είναι μία διαδικασία υπηρεσιακή, δεν θα έπρεπε, δηλαδή, να έχει σχέση με τον εκάστοτε Υπουργό. Έχει, βέβαια, και οικονομικές συνέπειες, αφού, όπως είδαμε, υπάρχει εξοικονόμηση χρημάτων με την καθυστέρηση. Επειδή είναι μία διαδικασία τυποποιημένη, που γίνεται με την ίδια σειρά κάθε χρόνο, θα έπρεπε να γίνεται σχεδόν αυτόματα.

Η αλήθεια είναι ότι ο προσδιορισμός των κενών στα σχολεία απαιτεί υπολογισμό που γίνεται μετά από πολλές αλλαγές. Υπάρχουν οι εκπαιδευτικοί που συνταξιοδοτούνται, αυτοί που παίρνουν μετάθεση και πρέπει να τοποθετηθούν στα νέα τους σχολεία, αυτοί που παίρνουν απόσπαση και πρέπει να τοποθετηθούν επίσης στα νέα τους σχολεία και αυτοί που φεύγουν προς άλλες υπηρεσίες, δημιουργώντας κενά στα σχολεία.  Αυτό το τελευταίο είναι παράλογο. Εκπαιδευτικοί αποσπώνται σε Πανεπιστήμια, σε Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, στον ΔΟΑΤΑΠ, στην Ακαδημία Αθηνών, στα Δημόσια ΙΕΚ για την άσκηση διοικητικού έργου (146 εκπαιδευτικοί φέτος), στο ίδιο το Υπουργείο Παιδείας, στις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (για να υπηρετήσουν το τέρας της γραφειοκρατίας), στα ΚΕΔΑΣΥ και πολλά άλλα. Εκπαιδευτικοί φεύγουν προς πολλές κατευθύνσεις (δημιουργώντας κενά), με αποφάσεις που βγαίνουν ακόμη και στα τέλη Ιουλίου. Όλα αυτά δυσχεραίνουν την καταμέτρηση των κενών. Εδώ χρειάζεται πολιτική απόφαση: Κάθε φορέας να έχει τους δικούς του μόνιμους υπαλλήλους και όχι αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, που αλλάζουν κάθε χρόνο. Απλό και προφανές δεν είναι; Άντε να το εξηγήσεις στους αρμόδιους για να το καταλάβουν και να το υλοποιήσουν.

Έτσι, λοιπόν, κάθε χρόνο το να μετρηθούν τα κενά είναι πολύ δύσκολο έργο. Υπάρχει, όμως, το myschool, που μπορεί να δείχνει ανά πάσα στιγμή που βρίσκεται κάθε εκπαιδευτικός και πόσους εκπαιδευτικούς χρειάζεται κάθε σχολείο για να λειτουργήσει, αφού γνωρίζει ήδη τους μαθητές. Το εργαλείο αυτό μπορεί να επιταχύνει τη συγκέντρωση των κενών για να προχωρήσει η πρόσληψη των αναπληρωτών και η κατανομή τους στα σχολεία.

Φυσικά όλα αυτά λέγονται για να γίνεται σωστά η λάθος λογική στην Εκπαίδευση. Οι αναπληρωτές έχουν σκοπό να αναπληρώσουν εκπαιδευτικούς που λείπουν από τη θέση τους λόγω ασθένειας, εγκυμοσύνης ή κάποιο άλλο σοβαρό λόγο. Οι αναπληρωτές θα έπρεπε να είναι οι λιγότεροι δυνατοί στα σχολεία. Δεν είναι δυνατόν το σχολικό έτος 2020 – 2021να έχουμε 153.697 εκπαιδευτικούς στα σχολεία εκ των οποίων οι 44.097 να είναι αναπληρωτές. Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης δεν γίνονταν διορισμοί εκπαιδευτικών. Το εκπαιδευτικό σύστημα λειτουργούσε με μεγάλο ποσοστό αναπληρωτών και συνεχίζει. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε επιστρέψει ακόμη στην κανονικότητα στην Εκπαίδευση.

Μια σειρά προβλημάτων δημιουργείται από το μεγάλο αριθμό αναπληρωτών. Στους διορισμούς θέλουν να έχουν τον πρώτο λόγο με το επιχείρημα ότι τόσα χρόνια τρέχουν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, εξυπηρετώντας το κράτος με εξευτελιστικό μισθό και πανάκριβα ενοίκια και γενικά κόστος ζωής, αφού κάθε χρόνο αλλάζουν τόπο. Δίκιο έχουν, τους χρωστάμε ως κοινωνία, αλλά αυτό εμποδίζει τη δημιουργία ενός σοβαρού συστήματος διορισμών, μέσω εξετάσεων του ΑΣΕΠ και εμποδίζει την είσοδο νεότερων εκπαιδευτικών στα σχολεία, αυξάνοντας το μέσο όρο ηλικίας. Είναι προφανές, όμως, ότι δεν φταίνε αυτοί για όλη την ανώμαλη αυτή κατάσταση.

Μία ακόμη σχολική χρονιά ξεκινά με τα προφανή να μην έχουν γίνει. Πώς να συζητήσουμε για την ποιότητα της Εκπαίδευσης; Πώς να συζητήσουμε για την αξιολόγηση; Πώς να συζητήσουμε για τη βία μέσα κι έξω από τα σχολεία; Αφού χάνουμε το χρόνο μας με αυτά που δεν θα έπρεπε να μας απασχολούν καθόλου, που να μείνει χρόνος για τα σημαντικά;